Liszaj

Liszaj to zbiorcza nazwa trzech chorób skórnych. Łączy je występowanie swędzącej wysypki i nie do końca zbadana geneza. Różnią się charakterem zmian chorobowych i miejscami na ciele chorego, które atakują.

Najczęściej spotykaną z nich jest liszaj płaski, charakteryzujący się zmianami w postaci drobnych czerwonych grudek. Równie często dotyka dzieci, co osoby dorosłe. Wiadomo, że dermatoza ta nie jest zakaźna. Przyjmuje się, że jej wystąpieniu sprzyjają: niska odporność i zaburzenia układu autoimmunologicznego, a także zakażenie wirusem HBV lub HCV oraz cukrzyca i stres.

Liszaj rumieniowaty występuje w odmianie skórnej i narządowej. Jest chorobą autoimmunologiczną, w której organizm chorego rozpoznaje własną tkankę łączną jako obce białko i próbuje ją zniszczyć. Odmiana skórna jest łagodniejsza, oszpeca wprawdzie twarz chorego, ale nie powoduje zagrożenia życia. Natomiast liszaj rumieniowaty narządowy poza skórą atakuje narządy wewnętrzne, w wyniku czego uszkodzona zostaje tkanka łączna stawów i mięśni, a także opłucnej, nerek, serca i mózgu. Lekarze nie są zgodni co do przyczyn choroby, a wśród czynników wywołujących ją wymienia się predyspozycje genetyczne i hormonalne, a także infekcje wirusowe, a nawet nadmierną ekspozycję na słońce czy długotrwały stres.

Liszaj twardzinowy to przewlekła choroba skóry, najczęściej występująca u osób w podeszłym wieku. Istnieje podejrzenie, że zmiany chorobowe wywoływane są niedoborami hormonalnymi. Wśród czynników mogących zwiększyć prawdopodobieństwo wystąpienia liszaju wymienia się choroby autoimmunologiczne, zakażenia i predyspozycje genetyczne.

Liszaj – objawy (opis)

Liszaj płaski przyjmuje postać skupiska czerwonych, drobnych grudek. Swędzące i błyszczące zmiany pojawiają się na skórze łokci, nadgarstków, nóg, tułowia i na paznokciach, rzadziej w okolicach intymnych.
Liszaj rumieniowaty w odmianie skórnej przejawia się okrągłymi bliznami i wysypkami w kolorze brunatnym i czerwonym. Zmiany chorobowe pojawiają się na nosie i owłosionej skórze głowy oraz na powierzchni dłoni.
Liszaj twardzinowy najczęściej dotyka okolic narządów intymnych i odbytu, czasem zmiany pojawiają się na piersiach i ramionach. Początkowo przyjmują one postać małych, białych plamek o błyszczącej i gładkiej powierzchni. W trakcie trwania choroby plamki powiększają się, a skóra na nich robi się cienka i zmarszczona, bardzo wrażliwa na podrażnienia, przerwania i siniaki, czasem dochodzi do jej ścieńczenia. Objawom może towarzyszyć swędzenie i ból.

Liszaj – diagnoza

Wszystkie rodzaje liszaju łączy to, że diagnozowane są zazwyczaj w oparciu o obserwacje zmian i wywiad z pacjentem. Lekarz dermatolog może zlecić jednak biopsję i badanie krwi w celu wykluczenia innych chorób.

Liszaj – leczenie

Liszaj płaski wymaga terapii miejscowej, łagodzącej objawy. Zaleca się stosowanie leków przeciwhistaminowych, które eliminują swędzenie. Aby zredukować opuchliznę i zaczerwienienie, aplikuje się maści sterydowe. W głębszych stadiach do leczenia włączane są kortykosteroidy, podawane pod opatrunkami lub wstrzykiwane do ogniska choroby.
Liszaj rumieniowaty jest chorobą nieuleczalną, a lekarz może jedynie zastosować miejscową terapię łagodzącą objawy. W tym celu używa się preparatów hamujących działanie układu immunologicznego.
Liszaj twardzinowy leczony jest miejscowo i objawowo. Na zmiany aplikuje się sterydy, a także maści zmniejszające swędzenie.

Liszaj – prewencja

Wszystkie rodzaje liszaja mają niezbadane pochodzenie, dlatego trudno jest im zapobiegać. Aby zmniejszyć ryzyko zachorowania, trzeba dbać o ogólną kondycję organizmu, stosować zdrową dietę i prowadzić aktywny tryb życia oraz minimalizować stres. Warto dbać o kondycję skóry – w tym unikać ekspozycji na intensywne światło słoneczne. Osoby, które już zachorują na liszaj, powinny być pod stałą opieką lekarza, który skupi się zarówno na minimalizowaniu objawów choroby, jak i na profilaktyce komplikacji.

Liszaj – skrócona lista objawów

Liszaj płaski:

• swędzenie;
• czerwone grudki.

Liszaj rumieniowaty:

• okrągłe blizny;
• brunatna i czerwona wysypka.

Liszaj twardzinowy:

• białe, błyszczące, gładkie plamy;
• ścieńczenie skóry;
• pęknięcia skóry;
• siniaki;
• blizny;
• swędzenie;
• ból.